Op zwerftocht door de literatuur
De associaties die we maken bij het lezen, schrijven en recenseren doen nieuwe metaforen ontstaan. En dus nieuwe verhalen. Goede literatuur stelt ons in staat om tijdelijk een ander leven te leiden in een andere wereld. Met deze blog wil ik hulde brengen aan de taaltovenaars, de schoonheid van taal en het mysterie van poëzie.
In mijn recensies pas ik doorgaans ‘immanente kritiek’ toe. Dat is het reflecteren op een werk op basis van de eigen elementen, in plaats van het te beoordelen aan de hand van criteria die er vreemd aan zijn. Door een goed boek zonder oordeel te benaderen en ermee in dialoog te treden, schept de criticus de mogelijkheid het kunstwerk op zijn beurt te laten antwoorden. Zo kan een gesprek ontstaan dat nooit eindigt, omdat er altijd kijkers en lezers zullen zijn. Bijgevolg is een kunstwerk nooit af, want het verandert onophoudelijk onder de blik van de beschouwer, die zelf ook criticus wordt. (cf. Walter Benjamin)
Walter Benjamin zag kritiseren als een ‘sociale kunst’, waarbij de criticus het boek op zo’n manier openslaat dat het ‘lonkt als een gedekte tafel waaraan we genodigd worden plaats te nemen, met al onze ideeën, vragen, overtuigingen, eigenaardigheden, vooroordelen, gedachten,…’ en uitnodigt om ‘zelf op onderzoek uit te gaan en te ontdekken of de eigen leeservaringen stroken met de observaties van de criticus’.
Elisabeth Francet