Met zijn – laat ik er geen doekjes om winden – briljante stijl ontvouwt Mircea Cărtărescu een grenzeloze parallelle wereld, van een schoonheid die de lezer onherroepelijk in een duizelingwekkende spiraal meesleept. Solenöide lezen is een stap in de vierde dimensie zetten, een wereld die we ons alleen als abstractie kunnen voorstellen, maar die Cărtărescu minutieus, bijna... Lees verder →
De kleur van zand
'We moeten gehoord worden. Het is menselijk om gehoord te willen worden. Als we niet gehoord worden, bestaan we niet.' 'Je wenst niet te worden lastig gevallen met de geschiedenissen van mensen die er niet toe doen, met het leed van mensen die er niet toe doen.' Wie bepaalt wie er toe doet? Nobelprijslaureate Toni... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar: poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Gent
Café de la Mairie, Place Saint-Sulpice, Paris Tijd: zondag 23 september 2017, 11u30. Plaats: Sint-Baafsplein en het verzonken parkje aan de Stadshal. Weersomstandigheden: zonnig, op enkele wolkenslierten na. Vrij warm (20-22°C). Een eerste storend element is dat mensen me uit mijn concentratie halen. Meteen vraagt iemand of de stoel naast me vrij is. Ik knik.... Lees verder →
Een nieuw verhaal
De redactie van Geen dag zonder boek wenst u van harte een nieuw verhaal, met nu en dan een excentriek gedicht in een tijdperk vol zinnen. Moge 2022 in zekere zin een jaar 0 worden: het begin van iets nieuws, anders, beters. Moge literatuur daarvan andermaal de onuitputtelijke bron, de beproefde motor én de vurige... Lees verder →
2021 in boeken
Uit de vijfennegentig romans, novellen, verhalen- of essaybundels en poëziebundels die ik dit jaar (tot zeven december) las, selecteerde ik vijfendertig onvergetelijke parels.
De essentie van existentie
Het loopt al mis bij de afspraak aan de beuk waar Mercier (lang, pezig, baardig) en Camier (klein, gedrongen, krombenig) hun tocht zouden aanvatten. Hoewel de twee zestigers elkaar van kindsbeen af kennen en dus min of meer weten wat ze aan de ander hebben, duurt het ontstellend lang eer ze tot een vergelijk kunnen komen over... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar in zeven afleveringen
Boekendienaar in een mantel van literair stof De ideale bibliotheek is als de toren van Babel, oneindig en ondoorgrondelijk. Al dwaal je er een leven lang de klok rond, al lees je dag en nacht, nog zal je geen fractie kunnen bevatten van dat organisme, gevormd naar beeld en model van het uitdijende heelal. (naar... Lees verder →
Tuin van Eden in een verdoemd jaar
Geen tuin zo vruchtbaar, zo rijk en gul als die van de poëzie. Het voorbije jaar waren de omstandigheden ideaal om die al te lang genegeerde paradijselijke hof vastberaden binnen te treden. Dat ik voor het literaire tijdschrift Awater mocht gaan schrijven, gaf me uiteraard een extra duwtje in de rug. De gaard bleek ruimer,... Lees verder →
2020: een uitstekend literair jaar
De eenkoppige redactie van Geen dag zonder boek maakte uit vijfenzeventig (dit jaar gelezen) boeken, een selectie van vijfentwintig lekkernijen. Primo: buiten categorie vermeld ik graag De herinneringen zien mij, de verzamelde gedichten van de Zweed Tomas Tranströmer. De bundel is een onuitputtelijke bron van schoonheid, inspiratie en andere – vooralsnog onbestemde – dingen, en... Lees verder →
Troubadour van het alledaagse
Zo grijs, zo alledaags valt het niet te bedenken of de Rus Dmitri Danilov (1969) exploreert het in proza of poëzie. Zijn werk is een onafgebroken hymne op de zelfkant van het hedendaagse Rusland. Hypnotisch afstandelijk en met kurkdroge humor smeedt Danilov autobiografisch materiaal aaneen tot literaire documentaires, waarin hij vooral de schoonheid van het... Lees verder →
Twee jaar en geen dag zonder boek
Meer dan honderd lezenswaardige boeken – met bijbehorende besprekingen, impressies, reflecties – later, maak ik graag nog eens de balans op. Samengevat kan ik stellen dat de voorbije twee jaar voor mij een intensieve verkenningstocht van de nuance geweest zijn en een voortdurende oefening in overgave aan literatuur en aan taal. Geruststellend is dat goede... Lees verder →
Boekendienaar zint op wraak
Luttele minuten na consumptie van onheilstijdingen in de krant, vergezeld van een glas witte wijn op zijn dierbaarste caféterras, beschuldigt een boze man Boekendienaar ervan zijn paraplu te hebben ontvreemd en wijst daarbij een zwart-wit regenscherm aan, achteloos bengelend aan de rugleuning van Boekendienaars stoel. Met zwaaiende wijsvinger waarschuwt de boze man dat hij met... Lees verder →
De bloedneus van Boekendienaar
Een bloedneus overkomt Boekendienaar wel vaker wanneer hij op stap is. Zeker wanneer hij onderweg een ijshoorntje eet en onmiddellijk daarna een heuvel beklimt. Zo gebeurde vandaag bij de beklimming van de Kantienberg richting Sint-Pietersabdij. In de boomgaard palend aan het historisch pand mag Boekendienaar graag verwijlen op herfstige dagen. Liefst eet hij er een... Lees verder →
Boekendienaar flaneert
Boekendienaar is een flaneur. Althans dat verbeeldt hij zich wanneer hij getooid met sjofele hoed en gepommadeerde snor in zijn beige linnen pak de boulevard op wandelt. Stroomopwaarts kuiert hij de zomerse dag tegemoet en laat zich meedeinen op het ritme van wandelaars en vaarders. Nu en dan houdt hij blijmoedig halt aan de oever... Lees verder →
Een gombrowicziaanse dag voor Boekendienaar
Licht aangeschoten zit Boekendienaar met zijn smoel in zijn handen aan een hoekige tafel bij een glas Pouilly-Fuissé gombrowicziaans te wezen. Knorrig door de hitte aanschouwt hij de wereld om zich heen. Die wereld ziet er kunstmatig, theatraal uit. Bevangen door weerspannigheid weigert Boekendienaar zich heden aan conventies te houden. Ostentatief poot hij zijn stoel... Lees verder →
Fuga in woord en beeld
Majestueuze klanken golven door de ruimte. Naar een orgelconcert luisterend in een vaal verlichte kloosterkerk, denk ik aan De andere naam. Septologie I-II, de zopas vertaalde roman van de Noorse schrijver Jon Fosse (1959). Terugkerende tonen vermengen zich met het onaardse licht en de repetitieve bewoordingen in Fosses werk. Beelden komen tevoorschijn, krijgen contouren, verveelvoudigen... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar (IX)
Het zomert in Parijs. Boekendienaar is neergestreken op het terras van café de la Mairie aan de rand van een zonovergoten plein. In zijn schrift noteert hij datum, uur en weersgesteldheid. In 1974 deed Georges Perec, hier op Place Saint-Sulpice, drie dagen lang een poging om al wat hij zag minutieus te beschrijven. Net als... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar (VIII)
Boekendienaar heeft een vrije dag en begeeft zich naar het terras van het lokale theater, neemt plaats aan een beschaduwd rond tafeltje. Geheel passend bij zijn reputatie legt hij een verhalenbundel van F.B. Hotz geopend voor zich neer, bestelt een glas witte huiswijn, leunt genoeglijk achterover en kijkt om zich heen. Sinds zesendertig uur struint... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar (VII)
De ideale bibliotheek, zeshoekig met een hoek af, is traditioneel en vooruitstrevend, overzichtelijk en labyrintisch, vol en leeg, open en gesloten, nederig en oneerbiedig, vertrouwd en bevreemdend, fundamenteel en overbodig, te groot en te klein, volmaakt en onaf, onrustwekkend en geruststellend, hoffelijk en provocerend, een wensdroom en een absolute nachtmerrie. De ideale bibliotheek is als... Lees verder →
Het beste van 2019
Binnenkort zullen de eindejaarslijstjes ons overspoelen! Daarom selecteer ik graag nu reeds – uit de zesenzestig boeken die ik dit jaar las – tweeëntwintig memorabele titels, die ik u vurig aanbeveel. 1. Dodeneiland van Gerhard Meier 'Bij aanvang van de wandeling heeft Baurs verhaal veel weg van een impressionistische aquarel; gaandeweg neemt het de vorm... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar (IV-VI)
Alle boeken die hij ooit gelezen heeft, razen door Boekendienaars geest. Met een onvergelijkelijke tegenwoordigheid van geest draait hij zich om en schopt zijn rechterbeen met kracht naar voren. Wonderwel past het been net in de opening die de automatisch sluitende deur van de nooduitgang hem nipt gunde. 'Gered!' fluistert onze held. Dient gezegd dat... Lees verder →
De onbeteugelde avonturen van Boekendienaar (I-III)
I Wie in een bibliotheek werkt, ontwikkelt na verloop van tijd hoe dan ook vreemde gedragingen. Dat kan gaan van afwijkende gewoonten, over hardnekkige obsessies tot markante tics. Om u daar iets levendigs bij voor te stellen hoeft u maar te denken aan voorkomen, persoonlijkheid en werk van gewezen schrijvers-bibliothecarissen als Alberto Manguel, Jorge Luis... Lees verder →
Lof der onrijpheid
De Poolse avant-gardeschrijver en criticus Witold Gombrowicz (1904-1969) was een eenling, oorspronkelijk denker en baldadig schenenschopper. Hij leidde een nomadisch en turbulent leven, emigreerde net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog naar Argentinië om vierentwintig jaar later terug te keren naar Europa en zich voorgoed te vestigen in het Zuid-Franse Vence. Spanning tussen ernst... Lees verder →
Goethe gefileerd
Behalve schrijver, essayist, film- en documentairemaker was Georges Perec (1936-1982) een meester in literaire experimenten. Zo schreef hij onder meer een palindroom van maar liefst vijfduizend letters en een hele roman waarin de letter e niet één keer werd gebruikt (La disparition; ’t Manco). Samen met Raymond Queneau en Italo Calvino maakte Perec deel uit... Lees verder →
Jarig!
Een jaar geleden zag Geen dag zonder boek het levenslicht. Zeventig recensies en bijna zesduizend leesbezoekjes (zeggen de statistieken) later, kijk ik met fierheid even op en om. Een productief jaar was het zeker. Zoeken naar het beste wat de literatuur te bieden heeft, is nog steeds mijn missie. Nog steeds lees ik elk boek... Lees verder →
Manipulatief spel met de lezer
'Goed, waar wacht je nog op? Strek je benen uit, leg je voeten rustig op een kussen, op twee kussens, op de armleuningen van de divan. […] Zorg ervoor dat er in geen geval schaduw over de bladzijde valt, maar ook geen al te schel licht.' Zo wordt de lezer toegesproken die zonet Als op... Lees verder →
Terugblik/vooruitblik
Vier maanden geleden startte ik met deze blog. Vierendertig recensies later blik ik met tevredenheid terug. Meer nog kijk ik met veel goesting uit naar een volgend jaar recenseren. De zoektocht verderzetten naar juistere formuleringen, meer nuance, schrappen en schrapen tot de essentie van een boek zich blootlegt: dat is mijn betrachting. Hoogtepunten van mijn... Lees verder →